Katı Atık Yönetimi Belediyeler İçin Ne İfade Ediyor?

Dünyamız kalabalıklaştıkça, yaşam standartlarını yükselten her ürün sonunda devasa katı atık yığınları oluşturur. Günümüzde bu durum, en kritik çevresel sorunlardan biri hâline gelmiştir.

Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde 2018 yılında oluşan kentsel atık miktarı 292 milyon tondu! Dünya Bankası’na göre küresel ölçekte her yıl 2,01 milyar ton kentsel katı atık üretiliyor! Dolayısıyla katı atık sorunuyla baş etmek tüm insanlığın sorumluluğudur. Öncelikle tüketim çılgınlığının yerine daha sorumlu alışkanlıklar geçmeli ve bireysel farkındalık artmalıdır.

Öte yandan, bu kadar büyük atık hacminin yönetilmesi, vatandaş katılımından veya geleneksel katı atık yönetiminden çok daha fazlasını gerektirir. Katı atık yönetiminin neredeyse tüm adımları büyük ölçüde yerel yönetimlerin ve belediyelerin sorumluluğundadır. Peki, katı atığın yanlış yönetimi nelere yol açabilir?

Katı Atık Sistemine Başlangıç

Katı atık nedir? Maddenin bilinen dört hâlinden biri katı hâldir. Bu nedenle katı atık, istenmeyen ve işe yaramaz hâle gelip atılan geniş malzeme yelpazesini ifade eder.

Belirli bir bölgede endüstriyel, konut ve ticari faaliyetlerden kaynaklanır. Bu çeşitlilik, farklı atık tiplerinin bertaraf edilmesi için önemli bir kapasite gerektirir.

Katı Atık Türleri

Çöp genellikle evsel atığı içeren katı atık olarak kabul edilir. Yani gıda atıkları, ofislerden, okullardan gelen atıklar gibi kentsel atıkları ve fabrikalar ile endüstrilerden gelen endüstriyel atıkları kapsar.

Bunun dışında yağ, tıbbi atıklar ve hastane atıkları tehlikeli katı atık olarak kabul edilir. Ayrıca malzeme türü de atık tipini belirler: kâğıt, cam, plastik, metal ve organik atık gibi. İstatistiklere göre ise en büyük pay kentsel katı atığa aittir. Peki, kentsel katı atık tam olarak nedir?

Kentsel Katı Atık

Tanıma göre kentsel katı atık temel olarak evlerde üretilir. Başka bir deyişle, kentsel katı atığın büyük bölümü hane tüketiminden gelir. Ancak kentsel katı atık, bazı ticari ve endüstriyel atıkları da kapsar.

Kentsel Katı Atık Örnekleri

Kentsel katı atığın en büyük bileşeni günlük hayatta kullandığımız ürünlerdir:

• Ambalajlar
• Çim kırpıntıları
• Şişeler
• Mobilyalar
• Kıyafetler
• Yiyecek artıkları
• Gazeteler
• Ev aletleri
• Boya
• Piller

Bu atıklar evlerden, işyerlerinden, okullardan ve hastanelerden gelir.

Görüldüğü gibi insanlar ne yaparsa yapsın mutlaka bir miktar atık oluşur. Bu nedenle kentsel katı atık, o bölgede yaşayanların kültürünü ve tüketim alışkanlıklarını yansıtır. Bir şehrin farklı bölgelerindeki kentsel atığa bakarak o şehir hakkında çok şey öğrenebilirsiniz!

Ancak doğru bir atık yönetimi yoksa küresel çöp krizinin çevresel etkileri de aynı ölçüde büyük olacaktır — tıpkı ham madde kaybında olduğu gibi!

Kentsel Katı Atık Yönetimi

Dünya genelinde atık yönetimi bölgesel ölçekte giderek daha resmi hâle geliyor. Artık atık yönetimi, belediye veya bölgesel seviyede resmi bir görevdir. Bu gerekliliğin birçok sebebi vardır.

Örneğin sanayileşmiş şehirlerde ortaya çıkan kentsel katı atığın miktarı ve etkileri farklıdır, bu nedenle yerelleşme çok önemlidir. Bu yüzden belediyeler, etkili ve verimli bir kentsel atık sistemi sağlamak zorundadır.

Buna rağmen, belediyeler çoğu zaman kapasitelerini aşan birçok sorunla karşılaşır. Bu sorunlar genellikle şunlardan kaynaklanır:

• Sürecin karmaşıklığı
• Finansal kaynak yetersizliği
• Organizasyon problemleri
• Düzensiz operasyonlar
• İzlenebilirlik eksikliği
• Düşük dijitalleşme seviyesi

Sonuç olarak verimsiz atık yönetimi; su, hava ve toprak kirliliği dahil olmak üzere ekosistemlerin bozulmasına yol açar. Uygunsuz kentsel katı atık bertarafı ve eski tip geri dönüşüm yöntemleri iklim krizi karşısında ciddi bir çevresel tehdit oluşturur.

Kentsel Katı Atık Nasıl Bertaraf Edilir?

Küresel yıllık kentsel katı atığın yaklaşık yarısı için faydalı bertaraf yöntemleri vardır:

• Kompostlama
• Geri dönüşüm programları
• Gelişmiş teknolojilere sahip düzenli depolama alanları

Ne yazık ki kalan %50, yanlış yönetim nedeniyle büyük hasarlara yol açmaktadır. Bu atıklar nehirlere, toprağa ve denizlere dökülür. En kötü durumda ise açıkta yakılır!

Kentsel katı atık yakılmasına karşı çıkan uzmanlar, “hızlı çözüm” savunucularına kıyasla haklıdır çünkü yakma:

• Düzenli depolama alanlarının hacmini artırır.
• Doğal kaynaklara zarar verir.
• Metan oluşturup daha fazla sera gazı salarak düzenli depolama emisyonlarını artırır.
• Geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik çabalarını baltalar.
• Pahalı, riskli ve verimsizdir.

Bu nedenle, kentsel katı atık arıtma tesislerinin kalitesini iyileştirmek çok önemlidir.

Kentsel Katı Atık Kirliliği

Kentsel alanlarda kentsel katı atığın yanlış toplanması ve bertaraf edilmesi çevresel sorunların başlıca kaynaklarından biridir. Endüstriyel ve ticari atıklardan kaynaklanan akışlar, evsel atıklardaki tehlikeli maddelerden farklıdır. Örneğin, kentsel katı atık bazen düzenlenmiş tıbbi atıklarla karışabilir. Bu küresel sorun şu sektörlerde ciddi sonuçlar doğurabilir:

• Fabrikalar
• Çiftlikler
• Hastaneler
• Oteller

Ayrıca kentsel katı atığın yanlış bertarafı sağlıksız koşullara yol açabilir. Bu koşullar insan sağlığına ve çevreye zarar verir — örneğin Büyük Pasifik Çöp Yaması. Sonuç olarak, su kirliliğinden yüksek karbon emisyonlarına kadar pek çok faktör nedeniyle tüm canlılar tehlike altındadır. Bu nedenle doğru katı atık toplama, yönetim ve bertaraf süreçleri halk sağlığı, güvenlik ve çevresel kalite için kritik öneme sahiptir.

Kentsel Katı Atık Hizmetlerinin Geleceği

Nitelikli bir kentsel atık yönetimi çözümüne sahip olmak hayati önem taşır. Bir kentsel katı atık yönetim sistemi, her adımda gerçek zamanlı veriye ihtiyaç duyar. İster rota optimizasyonu olsun ister döngüsel ekonomiye güvenli geçiş, veri gereklidir.

Örneğin, geri dönüşüm tesislerinin etkili iletişim ve yönetimi nasıl sağlanır? Hem etkili yönetim becerilerine hem de teknoloji tabanlı bir atık yönetim stratejisine ihtiyaç vardır. Bu nedenle geleceğin kentsel atık yönetimi entegre bir yaklaşım olacaktır. Evreka ürünleri tam da bunun için tasarlanmıştır ve en yeni teknolojilere uygun olarak sürekli güncellenmektedir!

Evreka ile Her Zaman Daha İyiye

Sürdürülebilir olmayan şirketlerin geleceği yoktur. Küresel bir atık yönetimi şirketi olarak Evreka, SaaS misyonunu Sustainability as a Service (Sürdürebilirlik Hizmeti) yaklaşımıyla genişletti. Evreka’nın dijital hizmetleri, uçtan uca çözümlerle kentsel katı atık yönetimi aşamalarını iyileştirebilir. Özelleştirilebilir donanım ve yazılım çözümleri sayesinde:

• Operasyonel verimlilik
• Gerçek zamanlı ve geçmiş veriye dayalı stratejiler
• Kolay geri dönüştürülmüş malzeme üretimi
• Sürdürülebilir atık yönetimi için her aşamada maliyet, zaman ve enerji tasarrufu

sağlayabilirsiniz.

Şimdi Evreka’nın bazı ürünlerine daha yakından bakalım:

Müşteri ve Vatandaş Yönetimi Modülü – Engagement

Evreka Engagement module provides effective communication between authorities and other stakeholders, most importantly for municipal solid waste, citizens and customers. Therefore, all stakeholders can:

Evreka Müşteri ve Vatandaş Yönetimi (Engagement) modülü, özellikle kentsel katı atık yönetiminde yetkililer ile vatandaşlar ve müşteriler arasında etkili iletişim sağlar. Bu sayede tüm paydaşlar:

• Konteynerlerin konumlarını öğrenebilir ve seçilenler hakkında bilgi alabilir.
• Toplama takvimlerindeki ve planlarındaki değişiklikleri görebilir.
• Gerekirse yeni hizmet talebinde bulunabilir.
• Gerçek zamanlı veri ve uyarılarla görevleri şeffaf şekilde takip edebilir.

Konteyner Yönetimi Modülü – Asset Management

Evreka’nın Konteyner Yönetimi (Asset Management) modülü sayesinde yetkililer kentsel katı atık toplamaya yönelik varlıkları tam kontrol altında tutabilir. Doldurma Seviyesi Sensörleri (Fill Level Sensors) ile yöneticiler, konteynerlerin doluluk oranlarını ve konumlarını gerçek zamanlı öğrenebilir. Ayrıca:

• Stokların doğru ve anlık görüntülenmesiyle gelişmiş envanter yönetimi mümkündür.
• Anlık uyarılar sayesinde varlık kaybı ve tahribatı önlenebilir.
• Yöneticiler hem geçmiş hem de yeni verilerle doğru stratejiler oluşturabilir.

Filo Yönetimi Modülü – Fleet Management

Filo Yönetimi (Fleet Management) modülü, saha hizmetlerini optimize etmek için gerçek zamanlı veriler ve tahmin algoritmalarıyla çevre dostu rota oluşturur. Böylece yetkililer:

• Araç, sürücü ve zaman bazlı filo durumunu görüntüleyebilir.
• Kentsel katı atık toplama ve taşıma süreçlerini optimize edebilir.
• Anlık bildirimlerle gerekli değişiklikleri yapabilir ve çevikliği artırabilir.
• Filoya yeni araçlar ekleyebilir.
• Bağlantılı cihazları araçlara entegre edebilir.
• Bakım zamanlarına kadar tüm filo bilgilerini öğrenerek tam kontrol sağlayabilir.

Atık Toplama Tesisi Yönetimi Modülü – (MRF Management)

Kentsel katı atık geri dönüşümünün etkili olması için en ileri IoT teknolojilerine ihtiyaç vardır. Evreka Atık Toplama Tesisi Yönetimi Modülü – (MRF Management) sayesinde:

• Yetkililer, MRF’nin tüm giriş ve çıkış kontrolünü sağlayabilir.
• Yöneticiler hatasız malzeme akışı verilerini görüntüleyebilir.
• Mobil uygulama üzerinden tüm süreç izlenebilir.

Operasyon Yönetimi Modülü (Operations Management)

Operasyon Yönetimi Modülü, Rota Optimizasyonu ve EPR Yönetimi dahil olmak üzere Evreka’nın neredeyse tüm atık hizmeti çözümlerini bir araya getirir. Böylece yöneticiler için süreçleri akıllı analitiklerle kolaylaştırır. Bu sayede:

• Gerçek zamanlı veriler, planların revize edilmesini ve operasyonel içgörülerin oluşmasını sağlar.
• Yöneticiler, filodan vatandaşlara, müşterilerden çalışanlara kadar tüm paydaşlardan gelen bildirimleri tek ekran üzerinden görebilir.
• Raporlar ve mobil uygulama verimliliği artırır.