Waste & material traceability solution for sustainable facilities
Avrupa’daki sağlık kuruluşları, tıbbi ilaç atıkları yönetiminde her geçen yıl daha karmaşık bir tabloyla karşılaşıyor. Gelişen AB düzenlemeleri ve çeşitlenen atık akışları, sağlık hizmeti sağlayıcılarının hem mevzuata tam uyum göstermesini hem de operasyonel maliyetleri optimize ederken hasta güvenliğini korumasını zorunlu hale getiriyor.
Tıbbi ilaç atıkları; tarihi geçmiş ilaçları, kullanılmamış veya iade edilmiş ilaçları, kontamine ambalajları ve sitotoksik (örneğin kemoterapi) materyalleri kapsar. Her kategori, basit farmasötik atıklardan yüksek riskli kontrollü maddelere kadar farklı işlem ve bertaraf protokolleri gerektirir.
Bu alanı karmaşık hale getiren yalnızca atık türlerinin çeşitliliği değildir. Aynı zamanda, bu atıkların yönetimini düzenleyen birden fazla yasal çerçevenin kesişiminde hareket edilmesi gerekir. Sağlık kuruluşları, ilaç mevzuatı, atık yönetimi direktifleri ve iş sağlığı güvenliği gereklilikleri arasında denge kurmak zorundadır.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), üye ülkeler genelinde tıbbi ilaç atıkları yönetimi için kapsamlı bir rehber sunar. Bu kılavuzlar, çevre koruma ve halk sağlığının güvence altına alınmasına odaklanır ve sağlık kuruluşlarının güçlü sınıflandırma, depolama ve bertaraf protokollerini uygulamasını şart koşar.
EMA yönergeleri; atıkların doğru şekilde kategorize edilmesini, güvenli koşullarda saklanmasını ve taşıma sürecinin eksiksiz şekilde belgelenmesini gerektirir. Kurumlar, ayrıntılı kayıt tutma ve düzenli denetimlerle bu gereklilikleri yerine getirmekle yükümlüdür.
AB Atık Çerçeve Direktifi (2008/98/EC), Avrupa Birliği genelinde atık yönetimi için yasal temeli oluşturur. Bu direktif, atık hiyerarşisi prensibini tanımlar: önleme, yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım ve son çare olarak bertaraf. Sağlık kuruluşlarının bu ilkeye uygun stratejiler uygulaması ve bertaraf yöntemlerinin çevresel açıdan en uygun seçenek olduğunu göstermesi gerekir. Bu kapsamda detaylı çevresel etki değerlendirmeleri giderek önem kazanır.
REACH Yönetmeliği (Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması), tıbbi ilaç atıkları yönetimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sağlık tesislerinin, bu atıkların kimyasal bileşimini tam olarak anlayarak doğru sınıflandırma ve bertaraf süreçleriyle ilişkilendirmesi gerekir.
Avrupa genelinde tehlikeli tıbbi ilaç atıklarının bertarafında hâlen yüksek sıcaklıkta yakma (≥1100°C) altın standart olarak kabul edilir. Bu tesisler, ilaç bileşenlerini tamamen yok ederken, Endüstriyel Emisyonlar Direktifi’ne uyarak sürekli emisyon izleme ve raporlama yapar. Alternatif teknolojiler arasında süperkritik su oksidasyonu ve plazma ark yöntemleri, çevresel etkiyi azaltırken ilaç bileşenlerinin tamamen imhasını mümkün kılar.
Modern tıbbi ilaç atıkları yönetimi ise artık dijital altyapılar üzerinden yürütülüyor. Bu sistemler, atığın oluşumundan nihai bertarafa kadar tüm süreci gerçek zamanlı izleyebilme olanağı sunar.
Hastane bilgi sistemleriyle entegre çalışan bu platformlar, dokümantasyonu otomatik hale getirerek mevzuat uyumunu güvence altına alır.
Gelişmiş takip teknolojileri; atıkların doğru kategorize edilmesini, uyumluluk raporlarının otomatik oluşturulmasını ve tam izlenebilirliğe sahip denetim zincirlerini mümkün kılar. Böylece sağlık kuruluşları idari yüklerini azaltırken tam düzenleyici uyumluluk elde eder.
Avrupa Birliği’nde her yıl yaklaşık 6 milyon ton tıbbi atık üretiliyor. Bu miktar, sağlık sektörünün toplam sera gazı emisyonlarının yaklaşık %5’ini oluşturuyor. Ayrıca tıbbi atık, birçok hastanede Scope 3 emisyonlarının %20’sine kadarını temsil ediyor. Dolayısıyla bu alan, sürdürülebilirlik stratejilerinde önemli bir etki noktası.
Doğru yönetilen tıbbi atık süreçleri, küresel ölçekte %40’a kadar emisyon azaltımı sağlayabiliyor. Bu nedenle verimli ve dijital temelli tıbbi atık yönetimi, 2025 AB sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak isteyen sağlık kurumları için giderek daha kritik hale geliyor.
Evreka’nın WasteDashboard platformu, tıbbi ilaç atıkları yönetiminde yeni bir dijital dönem başlatıyor. Sağlık kuruluşlarına özel olarak tasarlanan sistem, tüm atık akışlarını tek bir platformda izlenebilir hale getiriyor. Gerçek zamanlı takip, otomatik raporlama ve öngörüsel analiz özellikleriyle mevzuat uyumluluğunu kolaylaştırıyor.
Platform; atıkların dijital sınıflandırmasını, taşıma zincirinin otomatik belgelenmesini, atık oluşumuna dair tahmine dayalı analitiği ve denetim süreçlerini kolaylaştıran kapsamlı raporlama araçlarını bir araya getiriyor. Böylece sağlık kuruluşları hem şeffaf hem de verimli bir atık yönetim yapısına geçiş yapabiliyor.
Evreka, Bloom ESG ile iş birliği yaparak Avrupa’daki sağlık kurumları için sürdürülebilir tıbbi atık yönetimine yönelik kapsamlı bir rehber geliştirdi. Yeni e-kitabımız, “Sustainable Medical Waste Management”, sağlık kuruluşlarının gelişen standartlara uyum sağlamasına ve operasyonlarını optimize etmesine yardımcı olacak uygulamaya dönük öneriler sunuyor. E-kitap, yetersiz atık takibi, tehlikeli atıkların hatalı ayrıştırılması ve artan operasyonel maliyetler gibi temel sorunları ele alıyor.
Ayrıca tıbbi atık türleri, yönetim zorlukları, döngüsel ekonomi uygulamaları, emisyon azaltım fırsatları ve dijitalleşmenin izlenebilirlik üzerindeki etkisi konularında derinlemesine bir perspektif sunuyor.
Dijital araçların, atık yönetimi süreçlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarını %40’a kadar azaltabileceği vurgulanıyor. Bu, operasyonel maliyetleri düşürürken sağlık kuruluşlarının sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasına katkı sağlıyor.
Download our case study with Blue2Green to explore how Evreka helps Dutch hospitals improve traceability, measure their medical waste carbon footprint, reduce costs, and move towards truly sustainable healthcare practices.
Ayrıca Evreka’nın Blue2Green ile gerçekleştirdiği çalışma, Hollanda’daki hastanelerin tıbbi atık yönetiminde dijital dönüşümünü hızlandırdı. Bu iş birliği sayesinde hastaneler; atık izlenebilirliğini artırdı, karbon ayak izini ölçtü, maliyetlerini azalttı ve sürdürülebilir sağlık hizmetlerine doğru önemli bir adım attı. Vaka çalışmasını şimdi indirebilirsiniz.
Tıbbi ilaç atıkları yönetimi, sağlık sektörünün en karmaşık operasyonel alanlarından biridir.
Birden fazla AB mevzuatının, farklı atık türlerinin ve sürekli gelişen bertaraf teknolojilerinin kesiştiği bu alan, genel atık yönetimi uzmanlığının ötesinde özel bilgi ve deneyim gerektirir.
Bu alanda uzman çözüm sağlayıcılarla çalışan sağlık kuruluşları; uyum risklerini azaltır, bertaraf maliyetlerini optimize eder, güvenlik standartlarını yükseltir ve dokümantasyon süreçlerini kolaylaştırır.
AB düzenlemeleri geliştikçe ve yeni ilaç türleri piyasaya girdikçe, bu uzmanlık gereksinimi de artacaktır.
Tıbbi ilaç atıkları yönetiminizi optimize etmeye hazır mısınız?
Evreka’nın dijital çözümleriyle maliyetlerinizi azaltabilir, sürdürülebilirlik hedeflerinize ulaşabilir ve tam mevzuat uyumluluğunu güvence altına alabilirsiniz.
WasteDashboard demosu talep edin ve Evreka’nın uzmanlığıyla sağlık kurumunuzun tıbbi atık yönetimini nasıl daha güvenli, verimli ve sürdürülebilir hale getirebileceğini keşfedin.
